Jak wycenić starą książkę? 7 kroków dla początkujących
Krok 1: Ustal wydanie i rok
Co sprawdzić: stronę tytułową i stopkę wydawniczą. Zwróć uwagę na miejsce i rok druku, drukarza/wydawcę, erraty i dopiski.
Wskazówka: pierwsze wydania (zwłaszcza ważnych autorów/tematów) bywają wielokrotnie droższe od późniejszych wydań.
Krok 2: Sprawdź kompletność egzemplarza
Kompletność to podstawa ceny. Książka powinna mieć wszystkie karty, tablice, mapy i ryciny. Licz strony/arkusze i porównuj ze spisem treści oraz opisem bibliograficznym.
Uwaga: brak obwoluty, okładki wydawniczej albo jednej tablicy potrafi ściąć wartość o kilkadziesiąt procent.
Krok 3: Oceń stan (grading)
Zanotuj ubytki, naderwania, plamy, foxing, ślady wilgoci, zapach. Sprawdź wiązanie bloku (luzy, pęknięcia) i wcześniejsze konserwacje.
Dobra praktyka: opisuj uczciwie i konkretnie („drobne przetarcia krawędzi; niewielkie zaplamienia na 2 kartach”) zamiast ogólników typu „ładny”.
Krok 4: Oprawa ma znaczenie
- Skóra/pergamin (tłoczenia, złocenia, superekslibris) – na ogół plus dla wartości.
- Płótno wydawnicze z oryginalną obwolutą – przy XX w. bywa kluczowe.
- Oprawy artystyczne/sygnowane – potrafią być „na wagę złota”, nawet gdy treść jest popularna.
Krok 5: Rzadkość i popyt
Rzadki tytuł nie zawsze jest drogi — musi jeszcze być poszukiwany.
Czynniki windujące cenę: niski nakład, edycje, których nakład został częściowo zniszczony (wojny, pożary, konfiskaty), edycje cenzuralne, „gorące” tematy (historia Polski, awangarda, sztuka XX w.), unikatowe ilustracje, ważne przekłady.
Krok 6: Proweniencja
Pochodzenie egzemplarza często waży na wyniku: dedykacje autorskie, ekslibrisy znanych kolekcjonerów, pieczęcie instytucji, notatki marginalne z historią własności. Silna proweniencja = mocny argument w górę.
Krok 7: Weryfikacja (porównanie rynku)
Na końcu porównaj z opisami bibliotecznymi oraz notowaniami aukcyjnymi/ofertami antykwariatów egzemplarzy porównywalnych pod względem stanu, oprawy i proweniencji. Zawsze notuj datę porównania — rynek się zmienia.
Błędy, które zaniżają wartość
- „Pranie” obwolut i okładek na mokro.
- Sklejanie kart klejem biurowym lub taśmą pakową.
- Dociążanie i „prasowanie” bez przekładek (przebarwienia, odbicia).
- Zrywanie pieczątek, ścieranie ołówka „do białego”.
Zasada: jeśli nie masz pewności — nie rób nic. Lepiej zostawić ślady użytkowania niż zniszczyć egzemplarz domową renowacją.
Mini-FAQ
Czy pieczątka biblioteczna dyskwalifikuje?
Nie, ale zwykle obniża cenę. Wyjątki: pieczęcie znaczących instytucji lub kolekcjonerów mogą wartość podnieść (proweniencja).
Czy warto oprawiać na nowo?
Tylko gdy oprawa jest wtórna i bardzo zniszczona, a treść warta ratowania.
Czy „pierwsze wydanie” zawsze znaczy drożej?
Najczęściej tak, ale wyjątkowe oprawy artystyczne lub dedykacje potrafią uczynić późniejsze wydanie cenniejszym od przeciętnego „pierwszego”.
Czy brak jednej tablicy to duży problem?
Dla kolekcjonera kompletność jest istotna.
Jak przesłać zdjęcia do darmowej, wstępnej wyceny
- Zrób 3 zdjęcia: strona tytułowa, grzbiet, spis treści.
- Dodaj krótki opis stanu (1–3 zdania).
E-mail: antykwariat.gryf@gmail.com
Telefon / WhatsApp: 509 465 545
Adres stacjonarny: Antykwariat Gryf, ul. Jarosława Dąbrowskiego 71, Warszawa
Masz wątpliwości albo cenny egzemplarz? Napisz lub zadzwoń — podpowiemy, zanim cokolwiek zrobisz z książką.
